แยกกาย แยกใจ แยกจิต ออกจากจิตคือ สิ่งใด?

ปุจฉา : แยกกาย แยกใจ แยกจิต ออกจากจิตคือ สิ่งใด?

วิสัชนา : จิตที่ยังไม่ฝึกฝน มันก็จะหลงอยู่กับอารมณ์ต่างๆ

ภาษาพระท่านเรียกว่า " เกิดนันทิ "
ความเพลิดเพลินในอารมณ์
อารมณ์อะไรเกิดขึ้น ก็หลงติดอยู่กับอารมณ์นั้นๆ

เกิดความเศร้า ก็ติดอยู่กับความเศร้า
เกิดความโกรธ ขุ่นเคืองใจ ก็ติดอยู่กับความโกรธ ขุ่นเคืองใจ
บางทีหลายวัน ยังไม่หายเลย ใช่ไหม
เนี่ยอาการที่จิตมันหลงติดอยู่กับอารมณ์

การที่เราจะหลุดจากสิ่งเหล่านี้
ก็อาศัยเครื่องมือที่พระพุทธเจ้าท่านทรงสอน
ก็คือ สติปัฏฐาน 4

ในขณะที่ท่านทั้งหลายมีสติ รู้สึกตัวขึ้นมา
จิตที่มันติดอยู่กับอารมณ์ จะถูกละออกไป

สังเกต พอรู้สึกตัวปุ๊บ
หลุดจากความคิด หลุดจากอารมณ์ต่างๆ

ใหม่ๆสติมีกำลังน้อย มันหลุดแป๊บนึง
เดี๋ยวมันก็หลงไปกับอารมณ์อีกแล้ว

ให้ทำให้มาก เจริญให้มาก
พอฝึกไปมากๆสติมีกำลัง
ทีนี้มันหลุดจากอารมณ์
เกิดภาวะจิตที่ตั้งมั่นขึ้นมา
เกิดความรู้สึกตัวทั่วพร้อมขึ้นมา

พอมีใจที่ตั้งมั่นจะพบว่า... ความวุ่นวายใจ
ความเร่าร้อน มันจะหายไปจากชีวิตของเรามาก
ความเครียด ก็หลุดออกไป
ความฟุ้งซ่าน ก็หลุดออกไป
ความกลัว ก็หลุดออกไป
ความเศร้าโศกเสียใจ ก็หลุดออกไป
ความโกรธขุ่นเคืองใจ ก็หลุดออกไป

สิ่งเหล่านี้ มันหายไปจากชีวิตของเรา ดีไหม
สบาย ชีวิตมันดีขึ้นเยอะ

พอใจเราตั้งมั่น มันหลุดจากอารมณ์ต่างๆ
ก็จะเข้าสู่สภาวะที่เรียกว่า " จิตตั้งมั่น "
ที่ครูบาอาจารย์ท่านเรียกว่า " จิตผู้รู้ จิตตั้งมั่น "

การที่จะเกิด... วิปัสสนาญาณได้
ต้องพัฒนาสติ จนเกิดภาวะจิตที่ตั้งมั่นก่อน
หรือ เรียกว่า การตื่นรู้ นั่นแหล่ะ
จิตใจที่ตั้งมั่น มันก็จะไม่ไหลไปกับอารมณ์ต่างๆ
มีความตั้งมั่นที่ถูกต้อง

พอฝึกไปมากๆ จิตมันจะเกิดความจางคลาย ขยายตัว
เรียกว่า เกิดสภาวะ รู้ ตื่น แล้วก็ เบิกบาน
การรับรู้ มันจะกว้างออกไป

พอเราพัฒนาสติจนเกิดสภาวะ รู้ ตื่น เบิกบาน
แม้กระทั่งจิต ก็กลายเป็นสิ่งที่ถูกรู้ขึ้นมา
เกิดการรู้เห็นตามความเป็นจริง

ปกติ จิต เป็นผู้รู้ แต่พอเกิดภาวะเบิกบาน
แม้กระทั่งจิตก็หลุดออกไป
กลายเป็นเพียงสิ่งที่ถูกรู้
เกิดการรู้เห็นตามความเป็นจริง
ที่เรียกว่า เกิด " วิปัสสนาญาณ "

โดย พระมหาวรพรต กิตติวโร
พระวิปัสสนาจารย์