ปุจฉา : เราจะอยู่กับความ " ไม่มีลมหายใจ " นานๆได้ยังไงคะ?
มันทำได้แค่แป๊บเดียว พอมาถึงช่วงนี้จะรู้สึกอึดอัดทุกครั้ง ทำยังไงถึงจะหายอึดอัด
แล้วเลยด่านนี้ไปได้ ?
วิสัชนา :
เวลาจิตที่มีสมาธิ ลมจะละเอียด
จนมันระงับไปนะ
ก็ให้อยู่กับความตั้งมั่น อยู่กับความรู้สึกตัว
อยู่กับความเบาสบาย
ก็คืออยู่กับสภาวะที่ปรากฏ
แทนที่เราจะไปอยู่กับลมหายใจ
ถ้าเราอยู่กับสภาวะที่ปรากฏ
ก็จะมีเรื่องของความรู้สึกตัว มีความเบาสบาย
มีความตั้งมั่นเป็นหลัก
มันจะวางเรื่องของการหายใจไปโดยธรรมชาติเลย
ที่เรารู้สึกอึดอัด เพราะว่าเรายังไม่คุ้นเคยเท่านั้นปกติคนเราคุ้นเคยอยู่กับการหายใจ
ทีนี้พอลมระงับไป เราก็เลยรู้สึกอึดอัด
ตรงนี้มันเป็นด่านของอานาปานสติอยู่แล้ว
ด่านใหญ่ด้วยนะ
วิธีผ่านง่ายๆ คือ...
อยู่กับความรู้สึกตัว ทั้งตัวให้คุ้นเคย
อยู่กับสภาวะที่เป็นความรู้สึกตัว
แทนที่จะอยู่กับลมเป็นหลัก
ลมมันก็แค่รับรู้ถึงการหายใจเบาๆ
ถ้าเราอยู่กับความรู้สึกตัวทั่วพร้อมได้ดี
มันจะผ่านตรงนี้ไปได้ง่ายๆเลย
แล้วจะเข้าสู่สภาวะที่ปราณีตกว่า
ใหม่ๆสติก็เข้าถึงสมาธิได้ชั่วคราว
แต่ถ้าเราฝึกไปมากๆ มันก็จะเข้าถึงได้บ่อยขึ้น
ก็จะเริ่มอยู่กับสภาวะของสมาธิได้มากขึ้น
มากขึ้นเรื่อยๆ จนมันอยู่ได้เป็นปกตินั่นแหละ
เพราะฉะนั้น
ก็ต้องอาศัยการฝึกฝน ทั้งการปฏิบัติในรูปแบบ
และการฝึกในชีวิตประจำวัน
คนที่กำลังดีจริงๆ จะไม่ได้รู้สึกถึงการหายใจ
ที่เป็นเรื่องของการกระเพื่อมหน้าอก หน้าท้องหรอก
แต่จะรู้สึกเหมือนหายใจทั้งตัวเลย
มันเป็นลมปราณละเอียด ที่ซึมเข้าออกทั้งตัว
เพราะฉะนั้น
เขาจะไม่มาติดเรื่องของการหายใจ
ที่เป็นการหายใจทางจมูก ทางหน้าอกหน้าท้องแล้ว
นี่คือสำหรับคนที่ทรงฌาน หรือทรงสมาธิได้
เป็นวิหารธรรมเป็นปกติ
มันจะรู้สึกถึงลมที่ซึมทั้งตัวนี่แหละ
เพราะฉะนั้นทำยังไง ?
ให้เข้าถึงลมละเอียดลมระงับได้ดี
ก็ขยันฝึกจนสามารถอยู่กับความรู้สึกตัวทั่วพร้อมได้เนืองๆ แม้ในชีวิตประจำวันนะ
โดย พระมหาวรพรต กิตติวโร